آموزش تنظیم رنگ دوربین هایک ویژن

چرا تنظیم رنگ دوربین اهمیت دارد؟

بیشتر کاربران بعد از نصب دوربین مداربسته هایک ویژن، از کیفیت تصویر اولیه رضایت کامل ندارند. رنگ‌ها ممکن است غیرطبیعی، تصویر تاریک یا بیش از حد روشن باشد. همه این موارد به‌راحتی با یک تنظیم دقیق رنگ و تصویر قابل بهبود هستند. تنظیم درست رنگ دوربین هایک ویژن می‌تواند کیفیت و دقت تشخیص چهره، پلاک خودرو و دیگر جزئیات را تا چند برابر افزایش دهد.

در این مقاله، به‌صورت کامل و قدم‌به‌قدم نحوه تنظیم رنگ دوربین‌های هایک ویژن را بررسی خواهیم کرد تا بتوانید بهترین کیفیت تصویر را از سیستم نظارتی خود دریافت کنید.

تنظیم رنگ دوربین هایک ویژن چیست؟

تنظیم رنگ در دوربین هایک ویژن شامل کنترل پارامترهایی است که به طور مستقیم روی کیفیت تصویر تأثیر می‌گذارند، از جمله:

• تراز سفیدی (White Balance)
• اشباع رنگ (Saturation)
• روشنایی (Brightness)
• کنتراست (Contrast)
• شدت نور مادون قرمز (IR Cut)
• حالت‌های تصویر (Image Modes)

شناخت اولیه تنظیمات رنگ در دوربین‌های هایک ویژن

دوربین‌های هایک ویژن دارای تنظیماتی هستند که به شما اجازه می‌دهند تصویر را مطابق با شرایط محیطی بهینه‌سازی کنید. تنظیماتی مثل White Balance، Saturation، Brightness و Contrast از مهم‌ترین موارد هستند. این تنظیمات را می‌توانید هم از طریق دستگاه ضبط (NVR یا DVR) و هم با استفاده از نرم‌افزارهای اختصاصی مثل iVMS-4200 انجام دهید.

White Balance یا تراز سفیدی چیست؟

White Balance تنظیمی است که باعث می‌شود رنگ‌ها در تصویر طبیعی دیده شوند. وقتی تعادل رنگ سفید درست نباشد، تصویر ممکن است ته‌رنگ آبی، زرد یا حتی سبز داشته باشد. این مشکل در نورهای ترکیبی مانند محیط‌های دارای مهتابی و نور آفتاب بیشتر دیده می‌شود.

تراز سفیدی یا White Balance وظیفه دارد تا رنگ سفید را در تصویر به‌درستی نمایش دهد و از بروز رنگ‌های غیرطبیعی مانند زردی یا آبی‌بودن بیش از حد جلوگیری کند.

• Auto White Balance (AWB): حالت خودکار که مناسب اکثر شرایط نوری است.
• Manual White Balance: مناسب برای محیط‌هایی با نور ثابت مثل سالن‌ها یا دفاتر.
• اگر White Balance نادرست تنظیم شود، مثلاً در نور مهتابی، تصویر آبی‌رنگ و در نور زرد لامپ تنگستن، رنگ‌ها نارنجی می‌شوند.
• برای داشتن تصویر طبیعی، White Balance باید مطابق با شرایط نوری تنظیم شود.

 در تنظیمات White Balance می‌توانید حالت خودکار، دستی، قفل‌شده یا محیطی (داخلی و خارجی) را انتخاب کنید. برای مثال، اگر دوربین در محیط داخلی با نور مهتابی نصب شده، بهترین کار تنظیم دستی دمای رنگ روی حدود ۴۵۰۰ تا ۵۰۰۰ کلوین است. 

اگر در فضای داخلی یا شب تصویر مایل به زرد یا آبی است، White Balance را روی حالت دستی (Manual) تنظیم کرده و دمای رنگ (Color Temperature) را بین 4500 تا 5500K قرار دهید.

در منوی White Balance دوربین‌های هایک ویژن، چندین حالت مختلف برای تنظیم تعادل رنگ سفید وجود دارد که بسته به شرایط محیطی و نوع کاربرد، می‌توانید از هر کدام استفاده کنید. درک عملکرد این حالت‌ها به شما کمک می‌کند تا تصویری با رنگ‌های طبیعی‌تر و واقعی‌تر داشته باشید.

 حالت Auto (خودکار) 

در این حالت، دوربین به‌طور خودکار دمای نور محیط را شناسایی کرده و تراز سفیدی را بر اساس آن تنظیم می‌کند. این گزینه برای اکثر محیط‌های عمومی مناسب است و نیازی به دخالت دستی کاربر ندارد. اگر نور محیط ثابت نیست یا ترکیبی از نور طبیعی و مصنوعی دارید، حالت Auto عملکرد قابل‌قبولی ارائه می‌دهد.

 حالت Manual (دستی) 

در این حالت، کاربر می‌تواند دمای رنگ (Color Temperature) را به‌صورت عددی بین مقادیر خاص (مثلاً 2000 تا 8000 کلوین) تنظیم کند. این گزینه برای محیط‌هایی با نور خاص یا ثابت مانند کارگاه‌ها، مغازه‌ها یا اتاق‌های کنترل توصیه می‌شود. برای مثال:

• برای نور زرد (لامپ رشته‌ای یا تنگستن): مقدار را حدود 4000–4500K تنظیم کنید.

• برای نور سفید مهتابی یا LED: مقدار را بین 5500–6500K قرار دهید.

این حالت برای کاربران حرفه‌ای یا نصاب‌هایی که به دنبال دقت بیشتر در رنگ هستند، ایده‌آل است.

 حالت Locked WB (تراز سفید قفل‌شده) 

وقتی این حالت فعال باشد، دوربین مقدار فعلی White Balance را ثبت کرده و آن را ثابت نگه می‌دارد. این ویژگی در مکان‌هایی با نور بسیار پایدار و بدون تغییر مفید است، مانند استودیوها یا فضاهای داخلی با نور ثابت. مزیت این حالت، جلوگیری از تغییر رنگ ناگهانی تصویر در اثر تغییرات لحظه‌ای نور محیط است.

 حالت Indoor (فضای داخلی) 

این حالت مخصوص فضاهای بسته طراحی شده و برای شرایط نوری معمول داخل ساختمان (مثل لامپ‌های LED، فلورسنت یا نور زرد) تنظیم شده است. با فعال‌سازی این حالت، دوربین به‌طور پیش‌فرض تراز سفیدی مناسب برای نورهای مصنوعی را اعمال می‌کند.

 حالت Outdoor (فضای باز) 

این گزینه برای محیط‌های خارجی و نور طبیعی خورشید بهینه شده است. اگر دوربین در محیط بیرون نصب شده و در معرض نور مستقیم خورشید قرار دارد، فعال‌سازی این حالت کمک می‌کند تا رنگ‌ها دچار انحراف نشوند و تصویر طبیعی‌تر ثبت شود.

در پایان، اگرچه حالت Auto در بسیاری از شرایط جواب می‌دهد، اما برای تصویری حرفه‌ای و دقیق‌تر، پیشنهاد می‌شود از حالت Manual استفاده کرده و دمای رنگ را با آزمون و خطا، متناسب با محیط خود تنظیم نمایید.

اشباع رنگ یا Saturation در دوربین هایک ویژن

اشباع رنگ تعیین می‌کند که رنگ‌ها در تصویر چقدر پررنگ یا کم‌رنگ باشند. اگر تنظیمات اشباع زیاد باشد، رنگ‌ها غیرواقعی و تند دیده می‌شوند. از طرفی، اشباع پایین باعث خاکستری شدن تصویر می‌شود. تنظیم این گزینه بیشتر از آنچه تصور می‌شود، روی طبیعی بودن تصویر تأثیر دارد.

در شرایط نور کم (مانند شب)، کاهش مقدار Saturation به کاهش نویز تصویر کمک می‌کند.

در کل اشباع رنگ میزان پررنگ بودن یا کم‌رنگ بودن رنگ‌ها را مشخص می‌کند. اگر اشباع زیاد باشد، تصویر کارتونی به نظر می‌رسد؛ و اگر کم باشد، تصویر بی‌روح می‌شود.

• مقدار پیشنهادی: بین 40 تا 60 برای تصویر طبیعی

• در محیط‌های کم‌نور (مانند شب)، مقدار اشباع را کمی کاهش دهید تا تصویر نویز کمتری داشته باشد.

روشنایی یا Brightness چه نقشی دارد؟

روشنایی میزان نور کلی تصویر را مشخص می‌کند. برخی کاربران برای جبران تصویر تاریک، روشنایی را بالا می‌برند، اما این کار می‌تواند باعث از بین رفتن جزئیات شود. اگر بیش از حد بالا باشد، تصویر به‌صورت سفید و شسته شده دیده می‌شود. همیشه بهتر است روشنایی با دقت و در کنار تنظیمات دیگر انجام شود.

روشنایی تصویر را تنظیم می‌کند. افزایش بیش از حد، باعث محو شدن تصویر می‌شود.

• مقدار پیشنهادی: 45 تا 55

• اگر تنظیمات روشنایی را با تنظیمات IR اشتباه کنید، ممکن است تصویر در شب سفید و محو شود.

کنتراست یا Contrast؛ تعادل تاریکی و روشنایی

کنتراست تفاوت بین نقاط روشن و تاریک تصویر را تنظیم می‌کند. کنتراست بالا باعث می‌شود اجسام در تصویر وضوح بیشتری داشته باشند، اما ممکن است جزئیات در مناطق بسیار روشن یا تیره از بین بروند. در تنظیمات دقیق، کنتراست را متناسب با روشنایی و نور محیط تغییر دهید تا نتیجه بهتری بگیرید.

تفاوت بین روشن‌ترین و تاریک‌ترین نقاط تصویر را تعیین می‌کند. تنظیم درست آن باعث وضوح بهتر جزئیات می‌شود.

• مقدار پیشنهادی: 50 تا 60

• در محیط‌هایی با نور مستقیم خورشید، کنتراست بالا ممکن است بخش‌هایی از تصویر را غیرقابل تشخیص کند.

نقش فیلتر IR Cut در تنظیم رنگ شب

فیلتر IR Cut در دوربین‌های مداربسته برای کنترل عبور نور مادون قرمز طراحی شده است. این فیلتر در روز فعال و در شب غیرفعال می‌شود تا نور IR وارد لنز شود. اگر فیلتر به‌درستی کار نکند یا به‌صورت دائم در حالت غیرفعال قرار داشته باشد، رنگ‌ها در طول روز ممکن است غیرطبیعی دیده شوند. اگر تصویر دوربین در شب بیش از حد سفید شده، بررسی فعال بودن این فیلتر ضروری است.

در شرایط کم‌نور، نور مادون قرمز فعال می‌شود. اما در برخی شرایط این باعث بهم خوردن رنگ‌ها می‌شود.

• فعال‌سازی IR Cut به صورت زمان‌بندی یا دستی در شب بسیار مفید است.

• بعضی مدل‌ها حالت Day/Night Auto دارند که بهترین عملکرد را ارائه می‌دهد.

 در برخی مدل‌ها می‌توانید به‌صورت دستی IR Cut را کنترل کنید 

• حالت Auto: بهترین گزینه برای اکثر کاربردها

• حالت Day/Night Schedule: می‌توانید زمان‌بندی کنید چه زمانی IR روشن یا خاموش شود

• حالت Full Time Color: در مدل‌هایی خاص که قابلیت دید رنگی در شب دارند، IR غیرفعال می‌شود و تصویر به‌صورت رنگی ضبط می‌شود

بهترین زمان برای تنظیم رنگ دوربین هایک ویژن

برای اینکه رنگ تصویر را به‌درستی تنظیم کنید، باید این کار را در شرایط نوری واقعی انجام دهید. یعنی اگر دوربین در فضای باز نصب شده، تنظیمات را در طول روز و در هوای آفتابی انجام دهید. برای فضاهای داخلی هم باید نورهای روشن محیط فعال باشند. توصیه می‌شود همان صحنه را در چند زمان مختلف از روز بررسی کنید.

نحوه تنظیم رنگ دوربین هایک ویژن از طریق دستگاه NVR یا DVR

مراحل انجام تنظیمات از طریق منوی دستگاه:

برای تنظیم رنگ از طریق دستگاه NVR  هایک ویژن یا دستگاه DVR هایک ویژن، مراحل زیر را دنبال کنید:

• 1. وارد دستگاه DVR/NVR شوید.
• 2. از منوی اصلی، به بخش Camera یا Image بروید.
• 3. دوربین مورد نظر را انتخاب کنید.
• 4. تنظیمات زیر را اعمال کنید:  Brightness: 50 Contrast: 55 Saturation: 50
• o White Balance: Manual (با دمای رنگ حدود 5000K)
• 5. گزینه Save را انتخاب و خارج شوید.

حتماً در محیط روشن و ثابت این تنظیمات را انجام دهید.

در این بخش می‌توانید بسته به مدل دستگاه، تنظیمات بیشتری مانند Sharpness (وضوح) و DNR (کاهش نویز دیجیتال) نیز ببینید که در کیفیت تصویر نهایی تأثیر دارند.

 اگر تنظیمات روی حالت Auto بودند و تصویر طبیعی نیست، به سراغ تنظیمات Manual بروید. 

آموزش تنظیم رنگ از طریق نرم‌افزار iVMS-4200

اگر از نرم‌افزار iVMS-4200 استفاده می‌کنید، مراحل زیر را دنبال کنید:

• 1. نرم‌افزار را باز کنید و وارد تب Device Management شوید.
• 2. دستگاه مورد نظر را اضافه یا انتخاب کنید.
• 3. به تب Remote Configuration بروید.
• 4. روی دوربین مورد نظر کلیک کرده و وارد بخش تنظیمات تصویر (Image) شوید.
• 5. مسیر: Camera Settings > Image > Display Settings  تنظیماتی مانند Saturation، Brightness، Contrast و White Balance را مشاهده خواهید کرد. در این بخش می‌توانید تنظیمات رنگ، نور، وضوح و تراز سفیدی را تنظیم کنید.
• 6. مقادیر را تغییر داده و روی Apply کلیک کنید.
• 7. نتیجه را از بخش Live View بررسی کنید.

یکی از مزایای این روش، امکان تنظیم رنگ از راه دور است که مخصوصاً برای تکنسین‌ها کاربردی است.

تنظیم جداگانه رنگ در روز و شب در دوربین هایک ویژن

برخی مدل‌های هایک ویژن امکان تنظیمات متفاوت برای روز و شب را می‌دهند. این قابلیت بسیار مفید است، زیرا نور محیط در شب با روز تفاوت زیادی دارد. در بخش تنظیمات تصویر، گزینه‌ای با عنوان Day/Night یا Schedule Mode مشاهده می‌کنید. می‌توانید برای هر بازه زمانی، تنظیمات خاص خود را ذخیره کنید.

 نکات حرفه‌ای برای داشتن تصویر رنگی باکیفیت 

• اگر تصویر به‌شدت روشن یا تیره است، به‌جای تغییر یک گزینه، ترکیب چند پارامتر را تنظیم کنید.

• از نور پس‌زمینه زیاد پرهیز کنید، زیرا باعث خطای White Balance می‌شود.

• در محیط‌های صنعتی با نور خاص، از تنظیمات کاملاً دستی استفاده کنید.

• کیفیت نمایشگر خود را بررسی کنید؛ برخی مانیتورها رنگ را به‌درستی نشان نمی‌دهند. مطمئن شوید تصویر را در مانیتور کالیبره‌شده مشاهده می‌کنید.

• تنظیم بیش از حد ممنوع: دستکاری بیش‌ازحد در پارامترها ممکن است کیفیت تصویر را بدتر کند.

• تنظیم رنگ شب و روز جداگانه: برخی مدل‌های هایک ویژن اجازه تنظیمات جداگانه برای شب و روز را می‌دهند.

• فیلتر نور خورشید: در روزهای آفتابی از کاور برای جلوگیری از تابش مستقیم نور به لنز استفاده کنید.

• از نصب دوربین در برابر تابش مستقیم نور خورشید یا لامپ شدید پرهیز کنید.

• در شب، تنظیمات رنگ را مطابق با نور محیط (مثلاً نور چراغ خیابان) تنظیم کنید.

• در صورت استفاده از لنز وریفوکال (Varifocal)، پس از زوم، مجدداً رنگ را تنظیم کنید.

• هر بار تغییرات را ذخیره کنید و در چند زمان مختلف از روز تصویر را بررسی کنید.

• اگر چند دوربین دارید، هر کدام را جداگانه تنظیم کنید؛ زیرا نور محیط متفاوت است.

پاسخ به پرسش‌های پرتکرار درباره تنظیم رنگ دوربین هایک ویژن

چرا تصویر دوربین بیش از حد زرد یا آبی است؟

احتمالاً White Balance روی حالت خودکار و در محیطی با نور ترکیبی تنظیم شده است. بهتر است آن را روی حالت Manual قرار دهید و مقدار دمای رنگ را بین ۴۵۰۰ تا ۵۵۰۰ تنظیم کنید.

آیا باید برای هر دوربین جداگانه تنظیمات انجام شود؟

بله. شرایط نوری هر محل با محل دیگر متفاوت است. تنظیم یکسان برای همه دوربین‌ها نتیجه خوبی نمی‌دهد.

آیا تغییرات تنظیم رنگ دائمی هستند؟

بله، تا زمانی که دستگاه ریست نشود یا ارتقاء نرم‌افزاری انجام نشود، تنظیمات شما باقی خواهند ماند.

چطور بفهمم تصویرم خوب تنظیم شده؟

اگر رنگ‌ها طبیعی، پوست انسان دقیق و جزئیات در نور و سایه واضح باشد، تصویر شما خوب تنظیم شده است.

آیا لازم است بعد از هر بار خاموش شدن دستگاه، تنظیمات را دوباره انجام دهم؟

خیر. تنظیمات در حافظه دستگاه ذخیره می‌شود. مگر این که به تنظیمات کارخانه بازگردانده شود (Reset Factory).

چطور بدانم که تصویر در حالت ایده‌آل تنظیم شده؟

اگر رنگ پوست، گیاهان، تابلوها و خودروها طبیعی دیده شوند و هیچ رنگی غالب نباشد (مثلاً سبز یا آبی زیاد)، تنظیم درست انجام شده است.

چرا رنگ تصویرم غیرطبیعی است؟

پاسخ: احتمالاً White Balance به‌درستی تنظیم نشده یا دوربین در محیطی با نور ترکیبی (مثلاً نور خورشید و مهتابی) قرار دارد.

تنظیم رنگ دوربین هایک ویژن اگرچه در نگاه اول ساده به‌نظر می‌رسد، اما تاثیر بسیار زیادی در کیفیت تصویر نهایی دارد. با شناخت دقیق پارامترها و اعمال تنظیمات اصولی، می‌توانید بهترین خروجی تصویر را داشته باشید، چه در محیط داخلی، چه در فضای باز، چه در روز و چه در شب. 

اگر در طی مراحل با مشکلی مواجه شدین با پشتیبانی هایک ویژن در ارتباط باشید.